Türkmenistan möhüm ykdysady ädimiň bosagasynda - Bütindünýä Söwda Guramasyna goşulmak ( ITC ), açýan ýurtda ykdysady we sosial ösüş üçin köp täze mümkinçilikler bar. Bu ädim ykdysadyýetiň köp pudaklaryna oňyn täsir edip biler we durnukly ösüş üçin berk binýady döredip biler.

Kompaniýa Maslahatly Çözgüt 2024-nji ýylyň 29-30-njy oktýabrynda Arkak işewür merkezinde, ýagny geçiriljek çäräni geçirmäge kömek etdi Türkmenistanyň hususy söwda pudagynyň wekilleri üçin seminar. Seminar Halkara Söwda Merkezi (ITC) tarapyndan gurnaldy. Seminaryň mowzugy Türkmenistanyň Bütindünýä söwda guramasyna goşulmagy boldy.

Aşakda Türkmenistanyň BSG integrasiýasyndan gazanyp biljek esasy oňyn taraplary bar.

1. Eksport mümkinçiliklerini giňeltmek

BSG-e girmek Türkmenistana guramanyň 160-dan gowrak agza döwletine girmäge mümkinçilik döreder, bu söwdany ep-esli aňsatlaşdyrar we eksport potensialyny giňeltmek üçin şert döreder. Türkmen harytlary we hyzmatlary, esasanam nebit, gaz, dokma we oba hojalyk önümleriniň eksporty üçin möhüm bolan halkara bazarlarynda deň şertlerde bäsleşip biler.

2. Daşary ýurt maýa goýumlaryny çekmek

BSG agzalygy halkara maýadarlaryň ynamyny artdyrýar we ýurda ep-esli daşary ýurt maýa goýumlaryny çekip biljek işewürlik işini ýönekeýleşdirýär. Bu bolsa öz gezeginde täze iş ýerleriniň döredilmegine, infrastrukturanyň ösmegine we ilatyň abadançylygynyň ýokarlanmagyna getirer.

3. Bäsdeşlik ukybyny ýokarlandyrmak

BSG düzgünleri bilen göz öňünde tutulan halkara ülňüleriň kabul edilmegi, türkmen kompaniýalaryna önümleriniň we hyzmatlarynyň hilini ýokarlandyrmaga kömek eder we şeýlelik bilen daşary bazarlarda bäsdeşlik ukybyny ýokarlandyrar. Işewürlik üçin bu innowasiýa, häzirki zaman tehnologiýalaryny ornaşdyrmak we netijeliligi ýokarlandyrmak zerurlygyny aňladýar.

4. Ykdysady dürlilik

BSG uglewodorodlara garaşlydygyny göz öňünde tutup, Türkmenistan üçin aýratyn möhüm bolan ykdysady diwersifikasiýa syýasatyny goldaýar. Gurama goşulmak, oba hojalygy, dokma, syýahatçylyk we kiçi kärhanalar ýaly beýleki pudaklaryň ösmegine goşant goşup biler, bu bolsa uzak möhletde ýurduň ykdysady durnuklylygyny güýçlendirer.

5. Ilatyň ýaşaýyş derejesini ýokarlandyrmak

BSG-e girmek bilen ýüze çykan ykdysady ösüş ilatyň ýaşaýyş derejesine oňyn täsir eder. Täze iş ýerleri, has giň harytlara we hyzmatlara elýeterlilik, infrastrukturany gowulandyrmak we okuw we kämil taýýarlyk üçin giňeldilen mümkinçilikler bularyň hemmesi Türkmenistan raýatlarynyň abadançylygyna oňyn täsir eder.

6. Halkara hyzmatdaşlygy güýçlendirmek

Türkmenistanyň BSG-ä goşulmagy halkara arenasyndaky ornuny güýçlendirer, işewür we diplomatik gatnaşyklary giňelder we beýleki ýurtlar bilen hyzmatdaşlygy güýçlendirer. Bu, ýurduň dünýä bazarynyň talaplaryna has çalt uýgunlaşmagyna kömek etjek global ykdysady we söwda başlangyçlaryna gatnaşmak üçin mümkinçilikler açýar.

7. Hukuk ulgamynyň ösüşi we iş gurşawynyň gowulaşmagy

BSG agza ýurtlardan iş alyp barmak üçin aç-açan we adalatly şertleri üpjün etmegini talap edýär. Bu, iş gurşawyna oňyn täsir etjek we telekeçileriň we maýadarlaryň hukuklaryny goramaga kömek etjek hukuk ulgamyny we ykdysady düzgünleşdirmegi gowulandyrmak üçin Türkmenistany höweslendirer.

Netije

Bütindünýä söwda guramasyna Türkmenistan üçin goşulmak diňe bir resmi däl, eýsem global ykdysady integrasiýa we milli ykdysadyýeti diwersifikasiýa etmekde möhüm ädimdir. BSG-e goşulmak durnukly ykdysady ösüş üçin şert döreder, bäsdeşlige ukyplylygy ýokarlandyrar we ýurda dünýä bazaryndan peýdalanmaga mümkinçilik döreder, bu hem döwlete, hem-de her bir raýat üçin peýdaly bolar.

Bütindünýä Söwda Guramasy (BSG) ýurtlaryň arasyndaky global söwdanyň kadalaryny düzgünleşdirýän halkara guramadyr. 1995-nji ýylyň 1-nji ýanwarynda döredilen BSG, Ikinji jahan urşundan soň halkara söwdasyny dikeltmek üçin 1947-nji ýylda döredilen Tarifler we söwda baradaky umumy şertnamanyň (GATT) mirasdüşeri boldy.

BSG-nyň döredilmeginiň taryhy

•1947 год — GATT: Uruş döwrüniň ykdysady izolýasiýasyna we proteksionizmine jogap hökmünde 23 ýurt söwda päsgelçiliklerini we nyrhlaryny azaltmak üçin Tarifler we söwda baradaky umumy şertnama (GATT) gol çekdi. GATT aslynda has integrirlenen halkara söwda ulgamyny döretmek ugrundaky ilkinji ädimdi.

•GATT gepleşik tapgyrlary: Döredileli bäri GATT söwda päsgelçiliklerini hasam azaltmaga gönükdirilen birnäçe tapgyr gepleşikleri başdan geçirdi. Olaryň iň ulusy Dillon, Kennedi, Tokio we ahyrsoňy Urugwaý tapgyry boldy. Her tapgyr, halkara söwdasynyň şertlerini gowulandyrmagy we gowulandyrmagy maksat edinýär.

•1986–1994 - Urugwaý tapgyry: Bu tapgyr, oba hojalygy, dokma, maýa goýumlary we intellektual eýeçiligi goramak ýaly has giň meseläni öz içine alýan GATT taryhynda iň hyjuwly we iň uzyn boldy. Urugwaý tapgyrynyň tamamlanmagy, halkara söwdasyny kadalaşdyrmak we gözegçilik etmek jogapkärçiligini öz üstüne alýan 1995-nji ýylda Bütindünýä Söwda Guramasynyň döredilmegine sebäp boldy.

•1995-nji ýylyň 1-nji ýanwary - BSG-ny döretmek: BSG resmi taýdan halkara söwdasyny düzgünleşdirýän ýörelgeleriň we düzgünleriň giňeldilen toplumy bilen resmi taýdan başlady. Baş edarasy Şweýsariýanyň Genevaenewa şäherinde ýerleşýär.